این مبحث یکی از موضوعات مهم حقوق مدنی است که در قالب درس حقوق مدنی ۴ به دانشجویان دوره کارشناسی حقوق تدریس میشود. هدف این درس مطالعه اسباب و آثار الزاماتی است که خارج از قراردادها بر عهده اشخاص قرار میگیرد. میدانیم هر شخص در اجتماع دارای حقوق و تکالیفی است.
الزامی که برای هر شخص وجود دارد رعایت یکسری قوانین و مقررات است و بر این اساس اگر هرکس به دیگری ضرری وارد کند بایستی آن را جبران نمایدکه در فقه از آن به قاعده ( لا ضرر و لا ضرار فی الاسلام ) تعبیر شده است. ( در اسلام هیچ گونه ضرری توجیه نشده است. )
در مسئولیت مدنی موضوع بدین شیوه بیان شده است که هر کس در اثر و نتیجه بی احتیاطی، سهل انگاری و بطور کلی در اثر تقصیر، خسارتی به دیگری وارد کند مسئول جبران خسارت وارده میباشد.( م 1 قانون مسئولیت مدنی )
در مسئولیت مدنی موضوع بدین شیوه بیان شده است که هر کس در اثر و نتیجه بی احتیاطی، سهل انگاری و بطور کلی در اثر تقصیر، خسارتی به دیگری وارد کند مسئول جبران خسارت وارده میباشد.( م 1 قانون مسئولیت مدنی )
تفاوت مسئولیت مدنی و مسئولیت اخلاقی :
1- در مسئولیت اخلاقی هر کس دیگری را متأثر کند از لحاظ اخلاقی مسئول است و مسئولیتش جنبه درونی دارد و نمی توان خسارتی را از دادگاه مطالبه کرد. اما مسئولیت مدنی ضمانت اجرایی دارد بنابراین این دو در ضمانت اجرایی با هم تفاوت دارند.
2- تفاوت دیگر آن است که در مسئولیت اخلاقی ورود ضرر شرط نیست ولی در مسئولیت مدنی ورود ضرر یکی از ارکان آن است.
3- همچنین قلمرو این دو عنوان با هم فرق دارد.در بسیاری از موارد در نتیجـه خطای انسان مسئولیت اخلاقی ایجـاد می شود لیکن فاقد مسئولیت مدنی است.بعبارتی در بسیاری از موارد پرداخت خسارت هر چند سنگین در قبال خطایی کوچک از لحاظ مسئولیت مدنی قابل قبول بوده ولی از لحاظ مسئولیت اخلاقی غیر عادلانه است.
4- در مسئولیت اخلاقی برای اینکه شخص را مسئول اخلاقی فرض کنیم بایستی تقصیر را ثابت کنیم اما در مسئولیت مدنی امروزه تقصیر شرط ایجاد مسئولیت نیست.
5- مسئولیت اخلاقی جنبه شخصی داشته و مسئولیت مدنی جنبه نوعی دارد و صرف ورود ضرر موجبات جبران خسارت را فراهم می کند.به فرض مثال در بسیاری از موارد در روابط کارگر و کارفرما، خسارت وارده به کارگر را بایستی کارفرما جبران کند در حالیکه ممکن است کارفرما مقصر نباشد.
تفاوت مسئولیت مدنی و مسئولیت کیفری :
تعریف مسئولیت کیفری :
هر کس یکی از افعال مجرمانه در قانون مجازات اسلامی را مرتکب شود برابر قانون مسئول کیفری است.
1- مسئولیت کیفری وقتی ایجاد می شود که آن فعل مجرمانه در قانون به عنوان جرم پیش بینی شده باشد اما در مسئولیت مدنی حتی اگر در قانون هم عمل جرم تلقی نشده باشد صرف ورود خسارت باعث می شود برای طرف جبران خسارت در نظر گرفته شود. با این وصف محدوده مسئولیت مدنی بسیار گسترده تر از مسئولیت کیفری است.
2- هدف مسئولیت مدنی صرفاً جبران خسارت یک شخص تحت عنوان زیان دیده است و کاری به دیگر افراد جامعه ندارد اما در مسئولیت کیفری هدف یک شخص نیست بلکه بجز مجازات شخص مجرم، اصلاح فرد و ایجاد نظم و امنیت و عدالت در جامعه است.
3- قلمرو مسئولیت مدنی و مسئولیت کیفری هم متفاوت است. در پاره ای از افعال مسئولیت کیفری وجود دارد ولی مسئولیت مدنی وجود ندارد مانند جاسوسی و در پاره ای از موارد هم مسئولیت مدنی وجود دارد ولی مسئولیت کیفری ندارد مثل شکستن شیشه همسایه به صورت غیر عمدی.
تفاوت مسئولیت مدنی و مسئولیت قراردادی :
مسئولیت قراردادی مسئولیتی است که بواسطه قرارداد تنظیمی بین یک، دو یا چند طرف قرارداد و دیگر طرف قرارداد ایجاد می شود که در آن یکی از طرفین به تعهدات خود که در قرارداد گنجانده شده است عمل نکرده است اما در مسئولیت مدنی وجود قرارداد شرط نیست و بدون وجود قرارداد هم طرف مسئول است.
سرفصل ها
الزامات خارج از قرارداد
معنای مسئولیت مدنی
مبانی
نظریه تقصیر
نظریه ایجاد خطر
نظریههای مختلط
غصب
اتلاف
تسبیب
استیفا
اداره فضولی مال غیر
غصب(بخش اول)
استیفا
مسئولیت مدنی به معنای اخص
عوامل رافع مسئولیت مدنی
قواعد فقه در واقع آن دسته از فرمولهای کلی بهشمار میروند که به وسیله آن میتوان قوانین محدودتر را درک کرد و صرفاً به یک مورد خاص تعلق ندارند بلکه اساس فهم و درک بسیاری از قوانین قرار میگیرند. این قواعد از یک جهت، جزیی از مسائل فقه و از جهتی دیگر جزیی از مسائل دانش اصول بهشمار میروند.
قواعد فقهى به معنای احکام کلّىِ جارى در ابواب گوناگون فقه است.
قواعد فقهى، مقابل قواعد اصولی ، و به معناى آن دسته از احکام کلی است که در ابواب گوناگون فقه جریان داشته و منشأ استنباط احکام جزئی مىشود، مانند: قاعده « لا ضرر » که هر جا ضررى متوجه شخص شود، مطرح مىگردد؛ و در بسیارى از ابواب فقه، هم چون بیع ، اجاره ، طلاق و غیره به کار مىرود.
براى قواعد فقهى و اصولى فرقهاى زیادى بیان شده است؛ بعضى معتقدند قواعد فقهى، احکام مىباشد، در حالى که بیشتر قواعد اصولى، بر حکم شرعی مشتمل نیست، بلکه فقط طریق استنباط حکم شرعی است.
بعضى دیگر بر این باورند که قاعده اصولى و فقهى در این که هر دو کبراى استنباط قرار مىگیرند، مشترکاند، اما تفاوتشان در این است که:
۱. مسئله اصولى فقط براى استنتاج حکم کلى صلاحیت دارد؛ به خلاف قاعده فقهى که صلاحیت استنتاج حکم جزئى را دارد؛
۲. مسئله اصولى به حال مجتهد مفید بوده و مقلد از آن بهرهاى ندارد؛ به خلاف قاعده فقهى که نتیجه آن به حال هر دو مفید است.
مبحث جزایی، یکی از مهمترین مجموعههای فقهی در بحث کیفری محسوب میشود که برای هر دانشجو و دانشپژوه رشتههای حقوق، فقه و مبانی حقوق ضرورت دارد. این آموزش به بحث قواعد فقهی در قانون مجازات اسلامی و فقه میپردازد و قواعد مهم فقهی را مورد بحث و بررسی قرار میدهد و تحلیلهای متفاوتی را ارائه مینماید. اهمیت آموختن این آموزش برای یادگیری قانون مجازات اسلامی و ادله فقهی در قانون مجازات اسلامی ضرورت دارد.
کلیات قواعد فقه جزایی
تبیین مفاهیم کلی در زمینه قواعد فقه
بررسی و تحلیل مفاهیم به کار رفته در بحث فقهی در زمینه کیفری
تقسیمبندی اقسام قاعده فقهی و تحلیل آنها
مقایسه قواعد فقهی با مفاهیم مشابه در زمینه فقه اسلامی
تبیین کاربرد قاعده فقهی در زمینههای مختلف در قضا و حقوق
نتیجهگیری و جمعبندی کلیات قواعد فقهی کیفری و جزایی
قاعده قبح عقاب بلابیان
کلیات فقهی در ارتباط با قاعده قبح عقاب بلابیان
تبیین سیر تاریخی در ارتباط با قاعده قبح عقاب بلابیان
مفاد اجمالی قاعده قبح عقاب بلابیان
مقایسه قاعده قبح عقاب بلابیان با اصل رافعیت
بررسی بیان تکلیف یا عقوبت
مستندات فقهی قاعده قبح عقاب بلابیان
تبیین دلیل عقلی در مستندات فقهی
بیان نظریات مخالف در این زمینه
تبیین دلایل نقلی در مستندات فقهی
مجاری قاعده قبح عقاب بلابیان
تبیین مبحث اباحه و حظر
تبیین مبحث اصل برائت
تبیین مبحث جهل به حکم
تبیین حدود اصل قانونی بودن جرم و مجازات
اصل قانونی بودن جرم و مجازات در قوانین ایران
قاعده درأ - بخش یکم
مستندات فقهی قاعده درأ
تبیین مستند فقهی روایات در قاعده درأ
منابع روایی اهل سنت
منابع حدیثی امامیه
: قاعده درأ - بخش دوم
تبیین تسالم اصحاب بر حجیت قاعده درأ
تبیین مطابقت مفاد قاعده با اصول عقلی
تبیین روایات وارده در مورد معذور بودن جاهل
تحلیل و بررسی کلمات فقهی قاعده درأ
تبیین واژه شبهه
تبیین اقسام شبهه از منظر فقه عامه
تبیین تقسیمات شبهه از نظر فقه امامیه
تبیین تقسیمبندی شبهه بر اساس حقوق جزای عرفی
بحث و بررسی واژه الحدود
بحث و بررسی واژه تدرأ (درأ)
تبیین ملاک در عروض شبهه
تبیین دایره شمول قاعده درأ
تبیین حدود به معنای اخص
تبیین تعزیرات در قاعده درأ
تبیین شمول قاعده درأ در خصوص قصاص
تبیین شمول قاعده درأ در خصوص دیات
تبیین رابطه قاعده درأ با اصول و قواعد فقهی دیگر
تشریح رابطه قاعده درأ با اصل برائت
تشریح رابطه قاعده درأ با اصل احتیاط
......
در مورد این کتاب
شما می توانید از این کتاب تصویری رنگارنگ برای کمک به کودکان در زمانی که تازه شروع به یادگیری زبان انگلیسی می کنند استفاده کنید.
در مورد تصاویر صحبت کنید
اگر والدین یا معلم هستید، زمانی را برای نشستن با فرزندان و نگاه کردن به کتاب پیدا کنید.
با آنها در مورد آنچه می بینید صحبت کنید. برای شروع، میتوانید برخی از سؤالات «بیایید صحبت کنیم!» را بپرسید
کلمات را در تصاویر پیدا کنید
کلمات زیادی برای یافتن در تصاویر وجود دارد.
آیا بچه ها می توانند همه آنها را پیدا کنند؟
ببینید آیا بچه ها می خواهند انگلیسی شما را هم تست کنند!
چه چیزی می توانند از شما بخواهند که در تصاویر پیدا کنید؟